språk
Helga Dögg Sverrisdóttir
Oversatt til svensk av Klass 5 Frösakullsskolan, HalmstadBríet Bjarnhéðinsdóttir fæddist 27. september 1856 á Haukagili í Vatnsdal í Austur-Húnavatnssýslu. Hún dó 16. mars 1940.
Briet Bjarnhéðinsdóttir föddes den 27 september år 1856 i Haukagil i Vatnsdal, norra Island. Hon dog den 16 mars 1940.
Hennes mamma dog när hon var ung och det blev hennes uppgift att sköta om hemmet.
Þegar hún var 16 ára skrifaði hún niður mismuninn á möguleikum stráka og stelpna. Hún skrifaði blaðagrein um málið sem hét ,,Nokkur orð um menntun og réttindi kvenna.”
När hon var 16 år skrev hon om skillnaderna mellan pojkars och flickors möjligheter i livet. Hon skrev en artikel som heter "Några ord om utbildning och kvinnors rättigheter".
Bríet dreymdi um að mennta sig. Hún fór einn vetur, 1877-1879, í Kvennaskólann í Eyjafirði. Alla ævi reyndi hún að auka menntun sína. Hún náði tökum á Norðurlandatungumáli og ensku.
Briet drömde om en utbildning. Hon gick på Kvinnoskolan mellan åren 1877-1879 i Eyjafjord. Under hela sitt liv gjorde hon allt för att utbilda sig. Hon kunde tala både ett nordiskt språk och engelska.
Hún var fyrst kvenna til að bjóða sig fram til Alþingis. Hægt er að stroka út nafn af listanum sem maður er óánægður með og það gerðu margir karlmenn. Þess vegna var hún ekki kosin á þing.
Hon var den första kvinnan som ställde upp för Alltinget. Man kan stryka kandidater på Island om du är missnöjd med dem - och det gjorde många män. Därför blev hon inte vald.
Árið 1894 var Hið íslenska kvenfélag stofnað í Reykjavík og var Bríet einn stofnfélaga. Á myndinni má sjá fyrstu konur í bæjarstjórn á Íslandi og er Bríet þar á meðal árin 1908-1912 og aftur 1914-1920.
År 1894 startade Islands Kvinnoförening där Briet var medgrundare. Bilden visar de första kvinnorna i kommunfullmäktige i Reykjavik och Briet var med från 1908-1912 och igen från 1914-1920.
Bríet gaf út og ritstýrði Kvennablaðinu á árunum 1895-1919. þar skrifaði hún um barnauppeldi, menntunarleysi kvenna og léleg kjör þeirra. Þessu þarf að breyta sagði hún.
Briet publicerade och redigerade “Kvinnans tidskrift” år 1895-1919. I skriften skrev hon om barns uppväxt, kvinnors brist på utbildning och deras dåliga villkor. Detta måste ändras menade hon.
Bríet heldur ræðu á Austurvelli 1915 en það gerðu konur ekki á þessum árum. Þess vegna þótti þetta merkilegur viðburður.
Briet höll ett tal på Austurvelli, mitt i Reykjavík 1915. Det gjorde vanligtvis inte kvinnor på den tiden och många tyckte att det var konstigt.
Bríet var einn af stofnendum Verkakvennafélagsins Framsóknar árið 1914. Félagið var stofnað því verkalýðsfélagið Dagsbrún neitaði konum um inngöngu.
Bríet var en av grundarna till “Föreningen för outbildade kvinnor” år 1914. “Föreningen för outbildade män” avvisade nämligen kvinnor.
Heimsmarkmið Sameinuðu þjóðana númer 5 fjallar um jafnrétti milli kynjanna. Bríet er gott dæmi um það. Þekkir þú frumkvöðla í mannréttindamálum í þínu landi?
FNs globala mål nr 5 handlar om jämställdhet mellan könen. Briet är ett exempel på detta. Känner du till någon rättighetskämpe i ditt land?
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1: Óðinn, May 1908 - commons.wikimedia.org
S4: Postur.is - 1978
S6: Wikipatia - twitter.com
S8+18: Magnús Ólafsson - commons.wikimedia.org
S10+14: Kvennasögusafn Íslands
S12: Kvennabladid.is
S16: Timarit.is S20: Sgs.is
S22: Globalgoals.org